موزه و آرامگاه مولانا جلال الدین محمد بلخی

آرامگاه مولانا جلال الدین محمد بلخی شهر علم، تاریخ و فرهنگ ترکیه یعنی قونیه واقع شده است. مقبره مولانا که به نام مقبره سبز یا گنبد سبز نیز معروف است، شامل زیارتگاه و آرامگاه مولانا است و به عنوان یکی از جاذبه‌های توریستی مورد بازدید بسیاری از گردشگران قرار می گیرد. جایگاه این عارف صوفی برای مردمان ترکیه، به ویژه مردم قونیه به حدی است که علاوه بر این مجموعه، موزه‌ای نیز جهت زنده نگه داشتن نام و یاد او در این شهر دایر است؛ این همان موزه مولانا است. موزه مولانا منزل اصلی این عالم نامی بوده است.

تاریخچه موزه و آرامگاه مولانا در قونیه

سلطان سلجوقی، سلطان علاء الدین کی قباد كه مولانا را به شهر قونیه دعوت كرد. زمانی که بهاءالدين والاد (يا بهاءالدین ولد) پدر مولانا،  در سال 1231 درگذشت، سلطان باغ گل سرخ خود را به عنوان يك محل مناسب برای دفن او در نظر گرفت. پس از گذر سال ها، هنگامی که مولانا در سال 1273 درگذشت، در همان باغ و در کنار پدرش به خاک سپرده شد.

Hüsamettin Çelebi جانشین مولانا، در بالای قبر استاد خود یک مقبره ساخت که همان آرامگاه مولانا است. ساخت این مقبره به دست یکی از بهترین معماران سلجوقی انجام شد و در سال 1274 به اتمام رسید. حمایت مالی ساخت این بنا از طرف Gürcü Hatun همسر سلجوق امیر سلیمان و Alameddin Kayser صورت گرفت. مقبره سبز مولانا با کاشی‌های سبز و فیروزه‌ای پوشانده شده است. بر روی دیواره گنبد نیز آیه‌هایی به خط کوفی نگاشته شده است. در سال 1954 دولت ترکیه مجوز رسمی مبنی بر اینکه درویش های قونیه اجازه داشته باشند تا رقص های تشریفاتی مراسم خود را به مدت دو هفته در سال برای گردشگران اجرا کنند، صادر کرد.

آنچه که امروزه از آن به نام موزه مولانا یاد می شود، در واقع منزل و مقبره مولانا است که در سال 1926 تحت نام موزه آثار تاریخی قونیه شروع به کار کرد. در سال 1954 الگوی نمایشگاه موزه بار دیگر مورد استفاده قرار گرفت و به عنوان موزه مولوی یا مولانا تغییر نام یافت.

ویژگی‌های موزه و آرامگاه مولانا

موزه مولانا که جایگاه آرامگاه مولانا جلال الدین محمد بلخی نیز هست، ویژگی های خاص و منحصر به خود را دارد که به واسطه آن می توان به راحتی آن را شناخت؛ مناره‌ای سبز رنگ با یک گنبد مخروطی شکل از ویژگی‌های ظاهری موزه محسوب می شود. در بخش بیرونی موزه، دری به نام "دروازه درویش" وجود دارد که می توان از طریق آن وارد مجموعه شد.

سلول‌ها یا اتاقک‌هایی به نام سلول‌ها یا اتاقک‌های درویش در امتداد بخش شمالی و غربی حیاط قرار دارند. در قسمت شرقی حیاط مقبره‌های سینان پاشا، فاطمه خاتون و حسن پاشا قرار دارد؛ سماحان (سالن تشریفات مذهبی) در کنار آن‌ها واقع شده و مسجد کوچک و ساختمان اصلی که در آن قبر مولانا و اعضای خانواده اش در آنجا قرار دارد، دیده می شود.

این مجموعه با باغ خود، در ابتدا یک ناحیه سر پوشیده به مساحت 6500 متر مربع بود و بعدها به صورت یک باغ رز طراحی شد. مساحت آن نیز هم اکنون به 18000 متر مربع افزایش یافته است. در مقبره سبز شما منزل درویش را خواهید دید که شامل یک سما خان است و در آنجا مراسم رقص سماع یا جشن چرخیدن اجرا می‌شود. علاوه بر این‌ها، کتابخانه و یک sadirvan برای تشریفات مذهبی شستشو وجود دارد.

فضای آرامگاه مولانا با خطوط اسلامی و حجاری های برجسته و مینا کاری، مزین و آراسته شده است. بازدید از آرامگاه مولانا که در پشت ورودی یا مدخل نقره ای قرار دارد هدف بسیاری از گردشگران در سفر به قونیه است. برای آگاهی از اینکه رقص سماع چیست و در کشورهایی برگزار می شود به مقالات سفربانک مراجعه نمایید.

اتاق تلاوت در موزه مولانا جلال الدین محمد بلخی

در موزه مولانا اتاقی به نام اتاق تلاوت وجود داشت. تلاوت به زبان عربی به معنای خواندن قرآن با صدای زیبای و ریتم درست است. عنوان اتاق تلاوت در گذشته استفاده می شد و در حال حاضر از این اتاق به عنوان بخش خوشنویسی یاد و از آن استفاده می شود.

در شهر قونیه مراکز فرهنگی دیگری را نیز به نام این عارف صوفی بنا نموده اند؛ مرکز فرهنگی مولانا نمونه ای از این موارد است که هر ساله مراسم خاصی را نیز جهت بزرگداشت این عارف نامی برگزار می کند.

ساعت کار و آدرس

ساعت کار این مجموعه در روزهای دوشنبه 10:00 تا 16:40 و در دیگر روزهای هفته 9:00 تا 16:40 می باشد.

Address: Aziziye Mah, Mevlana Cd. No:1, 42030 Karatay/Konya, Turkey.